‘थारु भाषाके बाइपास करैले नै पाववै’

‘थारु भाषाके बाइपास करैले नै पाववै’

२३१ दिन अगाडि

|

११ माघ २०८१

माघ मिलन कार्यक्रमम साहित्यकार ‘पन्ना’लगायत सम्मानित 

माघ मिलन कार्यक्रमम साहित्यकार ‘पन्ना’लगायत सम्मानित 

२३८ दिन अगाडि

|

४ माघ २०८१

माघ पर्वके अवसरमा कर्णाली प्रदेशके राजधानी वीरेन्द्रनगरम थारु कल्याणकारिणी सभा सुर्खेत, लखागिन थारु उत्थान मञ्च, सुर्खेत ओ राष्ट्रिय थारु कलाकार मञ्च शाखा सुर्खेतके संयुक्त आयोजनामा माघ ३ गते विविध सांस्कृतिक नाचगान झाँकीसहित माघी मिलन कार्यक्रम सम्पन्न हुइल बा ।  कार्यक्रमम थारु भाषा कला साहित्य संस्कृति ओ समाजसेवाम योगदान डिहुइया व्यक्तित्वहुकहन सम्मान कइगिल बा । सम्मानित हुइनाम संस्कृति ओ नागरिक उड्डयन मन्त्रालयमसे भाषा तथा साहित्यक विधाम प्रादेशिक प्रतिभा पुरस्कार २०८० से सम्मानित स्रष्टा वरिष्ठ साहित्यकार मान बहादुर चौधरी ‘पन्ना’ हुकिहिन् बधाई तथा सम्मान कर्ल बाटिन् ।  ओस्हख, थारु कला संस्कृति संरक्षणम टेवा पुगाइल समाजसेवी व्यक्तित्व स्वर्गीय शनिश्रा महतम दहितह मरणोपरान्त सम्मान कर्लिन् । सम्मानित हुइना अन्यम समाजसेवी थारु कल्याणकारिणी सभाके पूर्व केन्द्रीय सदस्य मानबहादुर चौधरी, मिना चौधरी, अशोक चौधरी रहल बाट  ।   कार्यक्रमक बर्का पहुनी वीरेन्द्रनगर नगरपालिकाके नगरप्रमुख मोहनमाया ढकाल थारुनके महान राष्ट्रिय माघ पर्व हुइलक ओहर्से इहिह बचाइक लाग थारु समुदाय लागि पर्लकम खुशी व्यक्त कर्लि । उहाँ आग कलि– नेपाल विविधतायुक्त देश हो । अन्य समुदाय असक हमार समाजम रहल थारु समुदाय संस्कृतिम बहुत धनी रहलक कारन पुराना मौलिक मूल्यमान्यता, परम्पराह पुस्तान्तरण कर स्याक परठ । पुरान लोक परम्परा संस्कृति लौव पुस्ताम हस्तान्तरण हुइ नि सेक्लसे लोप हुइना सम्भावना रहठ । ओहमार असिन कार्यक्रम हुइन जरुरी हुइना जरुरी बा ।  लखागिन थारु उत्थान मञ्च, सुर्खेतके अध्यक्ष मानबहादुर चौधरी पन्ना सुर्खेतके थारु जाति कर्णाली प्रदेशके पहिचान हुइट तर माघ पर्वके लाग कर्णाली प्रदेश सरकार एवम् स्थानीय सरकारके उदासिनताके कारण विगतठेसे हर्षोल्लासपूर्वक मनाइ नि सेक्लक गुनासो व्यक्त कर्ल । सुर्खेतके थारु समुदाय सहाराविहीन टुवर नागरिक असक हरेक बरस एकठो सामान्य कार्यक्रम करक लाग वडा वडा ढाइ पर्ना स्थितिके कारण थारु अगुवा हुक्र निराश हुइपर्ना विडम्बना रहल बाट बटोइल ।  कार्यक्रमम थारु कल्याणकारिणी सभाके केन्द्रीय सदस्य कृष्ण बहादुर थारु, लखागिन थारु उत्थान मञ्च, सुर्खेतके सल्लाहकार जागुराम थारु, आदिवासी जनजाति महासंघका अध्यक्ष अशोक राजी, जनजाति महासंघका प्रदेश अध्यक्ष बिर बहादुर भोटे, कुमाल समाजक इन्द्र कुमाल लगायतके वक्ताहुक्र आपन आपन विचार व्यक्त कर्ल रलह ।  माघ मिलन कार्यक्रमम विभिन्न गाउँमसे आइल कलाकार हुक्र मेरमेरिक मघौटा नाच प्रस्तुत कर्ल रलह । थारु कल्याणकारिणी सभाके सभापति बेचुलाल चौधरीके घरगोस्याइमा हुइल कार्यक्रमम थारु कल्याण कारिणी सभाके जिल्ला उपसभापति सितल्ली चौधरी स्वागत मन्तव्य डेल रलही कलसे कार्यक्रमके सञ्चालन थारु कल्याणकारिणी सभाके सचिव डिलबहादुर चौधरीे  कर्ल रलह ।  

माघ मनैबी

माघ मनैबी

२४३ दिन अगाडि

|

२८ पुष २०८१

- लब्लिन क्यानभास बन्वा जैबी काठी कर्बी माघ मनैबी । सुंग्रा कट्बी मच्छी मर्बी माघ मनैबी ।। भक्री फोर्बी झ्वार निटर्बी माघ मनैबी ।। धुम्रु गैबी ठेङ्ग्रा बर्बी माघ मनैबी ।। कोर्बी गैजी ओ तरुल् लाग्खेन दिनभर, सन्झ्या रातके ढिक्री पर्बी माघ मनैबी ।। उठ्के बिन्हे जैबी ट्ल्वा सब लहाए, डुब्की मार्के पैंसा गर्बी माघ मनैबी ।। डाइ पार्दे ठिक्क चाउर, न्वान उरुद ट, आके निस्राऊ कहर्बी माघ मनैबी ।। छोटी छोटी जे बा ढ्वाग लागि बर्कन, हम्रे बर्का दान डर्बी माघ मनैबी ।। भर्वा टाङ्के जैबी निस्राऊ डिहे ना, छोरी चेलिक् मान ढर्बी माघ मनैबी ।। गाउँ घर घर जाके नाची खोरी कैके, रुप्या मल्किन्या से झर्बी माघ मनैबी ।। काल पुर्खा आज हम्रे कर्टी लर्का, पुस्ता पुस्ता रीति सर्बी माघ मनैबी ।।                                        दाङ

लुम्बिनी प्रदेश प्रज्ञा प्रतिष्ठान विधेयक अगाडि बढाउने सरकारको तयारी

लुम्बिनी प्रदेश प्रज्ञा प्रतिष्ठान विधेयक अगाडि बढाउने सरकारको तयारी

२६२ दिन अगाडि

|

९ पुष २०८१

                                                                                                                                        लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री चेतनारायण आचार्य लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री चेतनारायण आचार्यले लुम्बिनी प्रदेशभित्र ललितकलाको थप अध्ययन, संरक्षण र विकासका लागि साझेदारी गरेर अघि बढ्न प्रदेश सरकार तयार रहेको जानकारी दिएका छन् । नेपाल ललितकला प्रज्ञा प्रतिष्ठानका कुलपति नारदमणि हार्तम्छाली, सदस्यसचिव देवेन्द्र थुम्केली, प्राज्ञ परिषद सदस्यहरु प्रदीप अधिकारी, दिनेश्वर महतो, सौरगंगा दर्शनधारी, पाल्साङ्मो लामालगायत प्रतिनिधिसँग मंसिर ९ गते मंगलवार  बिहान भएको छलफलमा मुख्यमन्त्री आचार्यले प्रदेशभित्रको कला, संस्कृति, साहित्य, सीप, ज्ञानविज्ञान तथा सम्पदाहरूको संरक्षण गर्न साझेदारी गरेर अघि बढ्न तयार रहेको बताएका हुन् । मुख्यमन्त्री आचार्यले प्रदेश प्रज्ञा प्रतिष्ठान गठनका लागि विधेयक अगाडि बढाउने तयारी भइरहेको जानकारी दिए । ‘प्रदेश पज्ञा प्रतिष्ठान गठनका लागि विधेयक अगाडि बढाउँछौं’, उनले भने, ‘प्रदेशभित्रको कला, साहित्य, संस्कृति, सम्पदा संरक्षणका लागि सरकार प्रतिबद्ध छ ।’ कुलपति हार्तम्छालीले प्रदेशमा ललितकलाको अध्ययन, अनुसन्धानको विषयलाई प्राथमिकतामा राख्न अनुरोध गरे । कलाकृतिहरूको सृजना तथा तिनको प्रदर्शन गर्नुका साथै कलाहरूको विविध विधामा अध्ययन, अनुसन्धान र अन्वेषण गर्न जरुरी रहेको उनले बताए । भेटमा ललितकला प्रज्ञा प्रतिष्ठानका सदस्यसचिव देवेन्द्र थुम्केलीले दाङको गढवालाई सेरामिक्स हब बनाउने गरी कार्यक्रम अघि बढाएको जानकारी दिए । देशकै सेरामिक्स हब गढवा बन्ने, यहाँको माटो र माटोबाट बनेका भाँडा विश्वबजारमा पुर्याउने, वार्षिक रु १० देखि १५ करोडको कारोबार गर्न सकिने सम्भाव्यता अध्ययनले देखाएको छ । यसका साथै प्रादेशिक ललितकला प्रदर्शनीको आयोजना गर्न थालिएको बारेमा समेत जानकारी गराइएको छ । रासस   

लखागिन थारु साहित्यके छैठौँ श्रृङ्खला निम्जल

लखागिन थारु साहित्यके छैठौँ श्रृङ्खला निम्जल

२७१ दिन अगाडि

|

३० मंसिर २०८१

सुर्खेतके वीरेन्द्रनगर नगरपालिकामा लखागिन थारु साहित्यके छैठौँ श्रृङ्खला निम्जल बा । लखागिन थारु उत्थान मञ्च, सुर्खेतके अध्यक्ष मान बहादुर चौधरी ‘पन्ना’के  घरगोस्याइ ओ थारु युवा सभाके अध्यक्ष पवन कुमार थारुके बर्का पहुनाइम कार्यक्रम निम्जलक हो । कार्यक्रमम स्रष्टाहुकनसे आ आपन कविता, गजल, ओ मुक्तकके संगसंगे माँगर, ढुमरु गीतफे प्रस्तुत कैगिल । कार्यक्रमम कवि मान बहादुर चौधरी पन्ना, लक्ष्मण चौधरी, गिटु चौधरी, जेबी डेमनडौरा, सलिन चौधरी  लगायतके स्रष्टाहुक्र रचना वाचन कर्ल रलह । कार्यक्रमम माघम गा जिना ढुमरु गित क्रिमलाल चौधरी गैल रलह । माँगर गित मानबिर थारु गैल रलह ।  कार्यक्रमके घरगोस्या मान बहादुर चौधरी ‘पन्ना’ कल₋ भाषा साहित्य जीवनके अभिन्न पाटो हो । यम रुचि जगाइक लाग श्रृङ्खलाके सुरुवात कैगिलक हो । आपन भाषा साहित्य, कला संस्कृतिके संरक्षण करक लाग एक्कले लाग्खन किल सम्भव नैहो । सबजन जुट पर्ना हुइलक ओहर्से लौव पिँढीक युवा युवतिन जोर्ना पुलके रुपम आघ बह्राइक लाग कार्यक्रमह निरनतरता डेटि बाटि ।’  कार्यक्रमम बर्का पहुना पवन कुमार थारु कल₋ थारु भाषा साहित्य श्रृङ्खलाले लौव ओ पुरान पुस्ता जोरजिना हुइलक कारन आपन कला संस्कृति बुझना मजा प्लेटफर्म हो । उहाँ असिन मेरके कार्यक्रम सुर्खेत जिल्लाके गाउँ गाउँम फे ढर पर्ना सुझाउ डेल । वास्तवम हमार कला संस्कृतिके बल्गर पाटो भाषा हो । सुर्खेतके स्रष्टा हुकनक गीत बास, बट्कुहि प्रकाशनके लाग फे सहयोग कर्ना बटोइल ।  कार्यक्रमम समाजसेवी पुर्खा मानबिर थारु असिन कार्यक्रमले लर्कन् हौसला बहर्ना, गित बास लिख्ना अभ्यास फे हुइना हुइलक ओहर्से अहमिन ढेर युवा लर्कन जोर पर्ना सुझाव डेल । कार्यक्रमके सञ्चालन साहित्यकार जेबी डेमनडौरा कर्ल रलह ।   

देउखुरी साहित्य तथा सांस्कृतिक मञ्चको अध्यक्षमा थापा सर्वसम्म्त

देउखुरी साहित्य तथा सांस्कृतिक मञ्चको अध्यक्षमा थापा सर्वसम्म्त

२७७ दिन अगाडि

|

२४ मंसिर २०८१

देउखुरी साहित्य तथा सांस्कृतिक मञ्चको १८ औ वार्षिककोत्सव  तथा छैठो अधिवेशनबाट अध्यक्षमा निम बहादुर थापा चयन भएका छन् ।  मंसिर २२ गते शनिवार मञ्चको कार्यालय रातोडाँडामा भएको अधिवेशनबाट उपाध्यक्ष योगमाया शाही, सचिव बाल मुकुन्द शर्मा आचार्य, सहसचिव प्रेम जिसी, कोषाध्यक्ष दीपा खत्री, सदस्यहरुमा शशिधर ज्ञवाली, शिवहरि चौधरी, राधेश्याम गुप्ता, रविलाल आचार्य, केडी शर्मा चयन भएका छन् । एक सदस्य थप गर्न बाँकी छ ।  उक्त कार्यक्रममा  नेपाली साहित्यमा योगदान गरेबापत मञ्चबाट स्थापित अक्षय कोषबाट विभिन्न स्रस्टाहरुलाई विभिन्न विधामा पुरस्कार तथा प्रमाणपत्र  कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि वरिष्ठ साहित्यकार तथा पत्रकार नारायणप्रसाद शर्माबाट प्रदान गरिएको थियो । सम्मानित हुने स्रष्टामा विणा रोका ठागुरामपति साहित्य सम्मान, देउखुरी कतार साहित्य सम्मान शिवराज पन्थी, पोख्रेल पद्य साहित्य सम्मान मकुश पन्थी, जगतभिमा साहित्य सम्मान प्रदीपराज श्रेष्ठ, होतविष्णु साहित्य सम्मान पदमप्रसाद शर्मा, पाठक कला सङ्गीत सम्मान चन्द्रकला शाह, खिमानन्दकेशरा साहित्य सम्मान नरेशजंग राणा, रामरुपनी साहित्य सम्मान दीपक कुमार यादव, केदाररत्न साहित्य सम्मान गणेश विषमलाई प्रदान गरियो । त्यस्तै, देउखुरी बालप्रतिभा पुरस्कार प्रेजिना रावत क्षेत्री, अनिता सुन्दास, पुष्पा वस्नेत, समीर केसीलाई प्रदान गरियो । यसैगरी, योगदानमा आधारित  अग्रज सम्मान राजेन्द्रप्रसाद चौधरी (शिक्षा क्षेत्र), बामदेव पौडेल (समाजसेवा र साहित्य) लाई दिइयो । कार्यक्रममा राप्ती साहित्य परिषद्का अध्यक्ष डा टीकाराम उदासी, उत्तमकृष्ण मजगैया लगायतले शुधकामना मन्तव्य दिएका थिए । कार्यक्रममा संस्थागत प्रतिवेदन सचिव केशव शर्मा घिमिरेले तथा आर्थिक प्रतिवेदन कोषाध्यक्ष दीपा खत्रीले प्रस्तुत गरेकी थिइन् । मञ्का अध्यक्ष हरि  पोखरेलको सभापतित्वमा भएको कार्यक्रममा उपाध्यक्ष राधा गौतमको स्वागत तथा सचिव केशव शर्माले कार्यक्रम सहजीकरण गरेका थिए । कार्यक्रममा विभिन्न स्रस्टाहरुले रचना वाचन गरेका थिए । कार्यक्रमको समापनमा मञ्चका अध्यक्ष हरि पोखरेलले एकै व्यक्तिले लामो समय नेतृत्व गरे नयाँ नेतृत्व तयार नहुने हुँदा आफूले करिब डेढ दशकको मञ्चको नेतृत्वको भारी बिसाएको बताए । उनले संस्थाको अन्य गतिविधिमा भने आफूलाई दिइएको जिम्मेवारीबाट पछि नहट्ने बताए । नवनिर्वाचित अध्यक्ष थापाले यस अघिको नेतृत्वभन्दा अधिक काम गर्न कोशिश गर्ने, नभए त्यो भन्दा कम नहुने प्रतिवद्धता व्यक्त गरे ।   

‘हमार कहानी’ चलचित्रको शुभ मुहुर्त सम्पन्न

‘हमार कहानी’ चलचित्रको शुभ मुहुर्त सम्पन्न

२८३ दिन अगाडि

|

१८ मंसिर २०८१

निर्देशक अनुप चौधरीको थारु भाषाको चलचित्र ‘हमार कहानी’ को शुभ मुहुर्त मंसिर १७ गते लमही–३, उत्तर मजगाउँस्थित शिव मन्दिरमा सम्पन्न भएको छ ।  नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानका प्राज्ञसभा सदस्य डा कृष्णराज सर्वहारीले उक्त चलचित्रको शुभ मुहुर्त गरेका हुन् ।  सानबी फिल्म प्रोडक्सन धनगढीको पहिलो प्रस्तुति रहेको चलचित्रमा कृष्ण चौधरीको कथा पटकथा तथा शब्द, संगीत रहेको छ । कृष्ण चौधरीले थारु भाषाको टुटल जिन्गी, भौंरा लगायत ६ वटा चलचित्र निर्देशन गरेका छन् ।  ‘हमार कहानी’ चलचित्र उनका छोरा अनुप चौधरीले निर्देशन गर्दैछन् । निर्देशक अनुपको यो डेब्यू निर्देशन हो ।  शुभ मुहुर्तको अवसरमा प्राज्ञसभा सदस्य डा सर्वहारीले भने, ‘थारु समुदायका कथा उजागर गर्ने चलचित्र सशक्त माध्यम हो । विडम्वना राम्रा कथाबस्तुमा चलचित्र बन्न सकेको छैन । हमार कहानीले कोशेढुंगा पार गरोस् ।’ निर्देशक कृष्णले आफ्ना छोरा अनुपलाई निर्देशनको बागडोर सम्हाल्न लगाएर पुस्ता हस्तान्तरण गरेकोमा उनले खुशी व्यक्त गरे । यसका मुख्य कलाकारमा पुष्कर अवस्थी, राजेश अनुरागी, श्याम चौधरी, मोहन बोहरा, प्रिज्मा ठकुराठी, रहेका छन् । त्यस्तै, अन्य कलाकारमा छविलाल कोपिला, दुर्गा साउद, सुरेन्द्र संगम ‘डोट्याल बड्डो’ रहेका छन् । ‘हमार कहानी’ चलचित्रको छायांकन दाङदेउखुरीको लमही, घोराही, तुलसीपुरलगायत विभिन्न स्थानमा गरिने निर्माण पक्षले जनाएको छ । चलचित्रमा नृत्य निर्देशन अनमोल विसी, छायांकन राजेश अनुरागी, सहछायांकन तुफान, मेकअप सुमन शंकरको रहेको छ ।  चलचित्रमा थारु समुदायको सामाजिक कथाबस्तुका साथै बोक्सी प्रथाको समस्यालाई उजागर गरिएको निर्देशक अनुप चौधरीले बताए ।